ریشه های خرافات
1 ـ
تبلیغات و تلقین:
أَنَا رَبُّکمُ الأَْعْلی[نازعات/24]
می‏گفتند مردم هم سر تعظیم فرود می‏آوردند.
وَ الشُّعَراءُ یتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ أَ لَمْ تَرَ أَنَّهُمْ فِی کلِّ وادٍ یهِیمُونَ وَ أَنَّهُمْ یقُولُونَ ما لا یفْعَلُونَ إِلاَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ وَ ذَکرُوا اللّهَ کثِیراً[شعراء/227-224].
(یهیمون،از هیام: حرکت بی‏هدف است.)
2 ـ
حدس و خیال درونی:
إِنْ هُمْ إِلاّ یخْرُصُونَ[انعام/116].
خیال می‏کند کفر سبب ثروت می‏شود.
أَ فَرَأَیتَ الَّذِی کفَرَ بایاتِنا وَ قالَ لأَُوتَینَّ مالاً وَ وَلَداً[مریم/77].
3 ـ
تقلید: قالواوَجَد نا آباءَنا لها عابدین [انبیاء/53].
ـ آداب و رسوم کهن.
4 ـ
توطئه دشمن و سادگی دشمن.
5 ـ
جهل.
جهل نسبت به علل و حوادث و دریافت صحیح نداشتن، بی‏خدائی، درست مانند کسی که به جهت نداشتن غذای صحیح، هر غذائی را می‏خورد.
6 ـ
از حادثه جزئی یک اصل کلی ساخته‏اند.
7 ـ
خواب دیدن‏ها.
8 ـ
خرافات در میان زنان بیشتر است، چون ایام فراغت بیشتر، ترس بیشتر و بیسواد در میان آنان بیشتر است.
9 ـ
ضعف اندیشه:کان النملة

ابعاد خرافات
1 ـ
درباره خداوند:
ـ
إِنَّ اللّهَ فَقِیرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِیاءُ[آل عمران/181].
ـ
أَمْ لَهُ الْبَناتُ وَ لَکمُ الْبَنُونَ[طور/39].
ـ
وَ جَعَلُوا لِلّهِ مِمّا ذَرَأَ مِنَ الْحَرْثِ وَ الأَْنْعامِ نَصِیباً فَقالُوا هذا لِلّهِ بِزَعْمِهِمْ وَ هذا لِشُرَکائِنا فَما کانَ لِشُرَکائِهِمْ فَلا یصِلُ إِلَی اللّهِ وَ ما کانَ لِلّهِ فَهُوَ یصِلُ‏إِلی شُرَکائِهِمْ ساءَ ما یحْکمُونَ[انعام/136].
اگر بلا و آفتی کشت و حیوانات آنان را از بین می‏برد می‏گفتند: "خدا بی‏نیاز است" و از سهم خدا کم می‏کردند و در همه جا سهم بتها را مقدم داشته مثلاً گوسفندهای چاق را صرف متولیان بتخانه می‏کردند و از سهم خدا به مهمانان و کودکان و از سهمیه بتها، خودشان می‏خوردند.[نمونه، ج5، ص450].
2 ـ
درباره انبیا:
ـ
أَوْ یکونَ لَک بَیتٌ مِنْ زُخْرُفٍ[اسراء/93].
ـ
قالُوا اطَّیرْنا بِک[نمل/47].
ـ
فَقالُوا أَ بَشَرٌ یهْدُونَنا[تغابن/6].
ـ
قالُوا إِنّا تَطَیرْنا بِکمْ[یس/18].
3 ـ
درباره رهبری:
ـ
أَنّی یکونُ لَهُ الْمُلْک عَلَینا وَ نَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْک مِنْهُ وَ لَمْ یوتَ سَعَةً مِنَ الْمالِ[بقره/247].
(مسأله غلاة)
4 ـ
درباره معاد:
-
وَ قالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النّارُ إِلاّ أَیاماً مَعْدُودَةً[بقره/80].
5 ـ
درباره فرشتگان:
ـ
إِنَّ الَّذِینَ لا یومِنُونَ بِالآْخِرَةِ لَیسَمُّونَ الْمَلائِکةَ تَسْمِیةَ الأُْنْثی[نجم/27].
ـ
وَ جَعَلُوا الْمَلائِکةَ الَّذِینَ هُمْ عِبادُ الرَّحْمنِ إِناثاً[زخرف/19].
خرافات، صفحه 2
6 -
در عبادت:
ـ
وَ ما کانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَیتِ إِلاّ مُکاءً وَ تَصْدِیةً فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کنْتُمْ تَکفُرُونَ[انفال/35].
تصدیة: صَدَو، کف زدن.

آثار واهداف خرافات
1 ـ
استحمار:أَ لَیسَ لِی مُلْک مِصْرَ وَ هذِهِ الأَْنْهارُ تَجْرِی مِنْ تَحْتِی[زخرف/51].
2 ـ
مشوّه کردن چهره حقائق یا شخصیت‏ها.
ـ رسیدن به دنیافَوَیلٌ لِلَّذِینَ یکتُبُونَ الْکتابَ بِأَیدِیهِمْ ثُمَّ یقُولُونَ هذا مِنْ عِنْدِ اللّهِ لِیشْتَرُوا بِهِ ثَمَناً قَلِیلاً[بقره/79].
3 ـ
سرگرمی یا گمراه کردن مردم.
ـ
وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللّهِ بِغَیرِ عِلْمٍ وَ یتَّخِذَها هُزُواً أُولئِک لَهُمْ عَذابٌ مُهِینٌ[لقمان/6].
ـ بعضی از مفسران می‏گویند: "نضر بن حارث تاجری که به ایران سفر می‏کرد و به قریش می‏گفت: "اگر محمد(ص)داستان قوم عاد و ثمود را برایتان می‏گویند، من داستان رستم و اسفندیار را برایتان می‏گویم."
ـ بعضی مراد را غنا و روایات مغنیة که امام ذیل آیه آورده مؤید همین است.
4 ـ
بزرگ کردن برخی افراد.
5 ـ
توجیه ضعف‏ها و قوتّ‏ها.
آثار
1 ـ اسیر کردن روح آزاد و متوکل به صد مسأله جانبی.
2 ـ فراری دادن تحصیل کرده از اصول به خاطر خرافات.
3 ـ گاهی سرنوشت انسان‏ها و عصرها و نسل‏ها بند به یک خرافه است و چه بسا زندگی‏ها فلج می‏شود.
4 ـ محرومیت از بسیاری از نعمت‏ها.
قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ قَتَلُوا أَوْلادَهُمْ سَفَهاً بِغَیرِ عِلْمٍ وَ حَرَّمُوا ما رَزَقَهُمُ اللّهُ افْتِراءً عَلَی اللّهِ قَدْ ضَلُّوا وَ ما کانُوا مُهْتَدِینَ[انعام/140].
5 ـ تحقیر انسان‏ها:
وَ الَّذِینَ یتَوَفَّوْنَ مِنْکمْ وَ یذَرُونَ أَزْواجاً یتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ عَشْراً[بقره/234].
این آیه کجا و عقائدی که زن همیشه ممنوع یا مدتی کنار قبر شوهر زیر خیمه سیاه و چرکینی دور از هرگونه آرایش زندگی و...

مبارزه با خرافات

 

مبارزه با خرافات
1 ـ قال النبی(ص):من أتی ذا بدعة فوقره فقد سعی فی هدم الإسلام[بحار الأنوار، ج69، ص265].
2 ـ قَالَ الصَّادِقُ(ع):إِنَّ أَمِیرَ الْمُومِنِینَ (ع) رَأَی قَاصّاً فِی الْمَسْجِدِ فَضَرَبَهُ بِالدِّرَّةِ وَ طَرَدَهُ[کافی، ج7، ص263].
3 -لَئِنْ لَمْ ینْتَهِ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْمُرْجِفُونَ فِی الْمَدِینَةِ لَنُغْرِینَّک بِهِمْ ثُمَّ لا یجاوِرُونَک فِیها إِلاّ قَلِیلاً مَلْعُونِینَ أَینَما ثُقِفُوا أُخِذُوا وَ قُتِّلُوا تَقْتِیلاً[احزاب/61-60].
مرجفون، از ارجاف و اراجیف ـ اشاعه اباطیل به منظور غمگین کردن دیگران.
4 ـ تمام عقائد حقّه و مسأله نبوت و جهاد و... برای مبارزه با خرافات است. اصل شرک بزرگترین خرافه است.
5 ـ
ثُمَّ أَفِیضُوا مِنْ حَیثُ أَفاضَ النّاسُ[بقره/199].
6 ـ
یحِلُّونَهُ عاماً وَ یحَرِّمُونَهُ عاماً لِیواطِوا عِدَّةَ ما حَرَّمَ اللّهُ[توبه/37].
7 ـ
لِکی لا یکونَ عَلَی الْمُومِنِینَ حَرَجٌ فِی أَزْواجِ أَدْعِیائِهِمْ[احزاب/37].
8 ـ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):کفَّارَةُ الطِّیرَةِ التَّوَکلُ[کافی، ج8، ص198].
9 ـ
مِنَ الَّذِینَ هادُوا سَمّاعُونَ لِلْکذِبِ[مائده/41].
10 ـ
لا یسْمَعُونَ فِیها لَغْواً[مریم/62].
11 ـ
وَ کنّا نَخُوضُ مَعَ الْخائِضِینَ[مدثر/45].
12 ـ
وَ إِذا رَأَیتَ الَّذِینَ یخُوضُونَ فِی آیاتِنا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتّی یخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیرِهِ وَ إِمّا ینْسِینَّک الشَّیطانُ فَلا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکری مَعَ الْقَوْمِ الظّالِمِینَ[انعام/68].
13 ـ
 بی اعتنائی:
ـ
وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا کراماً[فرقان/72].
ـ
وَ الَّذِینَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ[مومنون/3].
خرافات، صفحه 3
ـ
وَ الشُّعَراءُ یتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ[شعراء/224].
14ـ
 همینکه ابراهیم(ع)فرزند رسول الله(ص)از دنیا رفت، خورشید گرفت. گروهی خیال کردند به خاطر فوت پسرش است. پیامبر(ص)فوری بالای منبر رفت و فرمود:إِنَّ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ آیتَانِ مِنْ آیاتِ اللَّهِ یجْرِیانِ بِأَمْرِهِ مُطِیعَانِ لَهُ لَا ینْکسِفَانِ لِمَوْتِ أَحَدٍ وَ لَا لِحَیاتِهِ[کافی، ج3، ص208].

 

 

مبارزه با خرافات

 

مبارزه با خرافات
1 ـ قال النبی(ص):من أتی ذا بدعة فوقره فقد سعی فی هدم الإسلام[بحار الأنوار، ج69، ص265].
2 ـ قَالَ الصَّادِقُ(ع):إِنَّ أَمِیرَ الْمُومِنِینَ (ع) رَأَی قَاصّاً فِی الْمَسْجِدِ فَضَرَبَهُ بِالدِّرَّةِ وَ طَرَدَهُ[کافی، ج7، ص263].
3 -لَئِنْ لَمْ ینْتَهِ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْمُرْجِفُونَ فِی الْمَدِینَةِ لَنُغْرِینَّک بِهِمْ ثُمَّ لا یجاوِرُونَک فِیها إِلاّ قَلِیلاً مَلْعُونِینَ أَینَما ثُقِفُوا أُخِذُوا وَ قُتِّلُوا تَقْتِیلاً[احزاب/61-60].
مرجفون، از ارجاف و اراجیف ـ اشاعه اباطیل به منظور غمگین کردن دیگران.
4 ـ تمام عقائد حقّه و مسأله نبوت و جهاد و... برای مبارزه با خرافات است. اصل شرک بزرگترین خرافه است.
5 ـ
ثُمَّ أَفِیضُوا مِنْ حَیثُ أَفاضَ النّاسُ[بقره/199].
6 ـ
یحِلُّونَهُ عاماً وَ یحَرِّمُونَهُ عاماً لِیواطِوا عِدَّةَ ما حَرَّمَ اللّهُ[توبه/37].
7 ـ
لِکی لا یکونَ عَلَی الْمُومِنِینَ حَرَجٌ فِی أَزْواجِ أَدْعِیائِهِمْ[احزاب/37].
8 ـ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):کفَّارَةُ الطِّیرَةِ التَّوَکلُ[کافی، ج8، ص198].
9 ـ
مِنَ الَّذِینَ هادُوا سَمّاعُونَ لِلْکذِبِ[مائده/41].
10 ـ
لا یسْمَعُونَ فِیها لَغْواً[مریم/62].
11 ـ
وَ کنّا نَخُوضُ مَعَ الْخائِضِینَ[مدثر/45].
12 ـ
وَ إِذا رَأَیتَ الَّذِینَ یخُوضُونَ فِی آیاتِنا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتّی یخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیرِهِ وَ إِمّا ینْسِینَّک الشَّیطانُ فَلا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّکری مَعَ الْقَوْمِ الظّالِمِینَ[انعام/68].
13 ـ بی اعتنائی:
ـ
وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا کراماً[فرقان/72].
ـ
وَ الَّذِینَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ[مومنون/3].
خرافات، صفحه 3
ـ
وَ الشُّعَراءُ یتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ[شعراء/224].
14ـ همینکه ابراهیم(ع)فرزند رسول الله(ص)از دنیا رفت، خورشید گرفت. گروهی خیال کردند به خاطر فوت پسرش است. پیامبر(ص)فوری بالای منبر رفت و فرمود:إِنَّ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ آیتَانِ مِنْ آیاتِ اللَّهِ یجْرِیانِ بِأَمْرِهِ مُطِیعَانِ لَهُ لَا ینْکسِفَانِ لِمَوْتِ أَحَدٍ وَ لَا لِحَیاتِهِ[کافی، ج3، ص208].